MONKEY SELFIE DAVASI

Bir hayvan kendi fotoğrafını çekerse o fotoğraf üzerinde telif hakkına sahip olabilir mi? Geçtiğimiz günlerde karara bağlanan Monkey Selfie davası tam olarak bu soruya cevap niteliğinde.

Bir doğa fotoğrafçısı olan David Slater 2011 yılında bir grup maymunun fotoğrafını çekmek için gittiği Endonezya’da tripod üzerindeki fotoğraf makinesini açıkta bırakarak uzaklaşır ve bu sırada maymunlardan biri makineye yaklaşarak kendi fotoğrafını çeker. Slater’ın Monkey Selfie adıyla yayınladığı bu fotoğraflar internet ortamında yoğun ilgi görür ve fotoğrafın “Wikimedia Commons” isimli sitede kullanılmasıyla olaylar gelişir.

Slater, fotoğrafın telif hakkının kendisine ait olduğunu söyleyerek fotoğrafın siteden kaldırılmasını talep eder. Ancak Wikimedia fotoğrafı çekenin Slater değil maymunun kendisi olduğunu söyleyerek talebi reddeder.

2015 yılında ise PETA (Hayvanlara Etik Muamele için Mücadele Edenler), maymun adına fotoğrafçıya dava açar. PETA, fotoğrafın maymun tarafından çekildiğini savunarak fotoğrafın telif haklarının maymuna verilmesini talep eder. Dava yargıcı; maymun, fotoğrafları kendi çekmiş olsa bile, maymunların telif hakkı ihlali davası açmaya yetkileri olmadığı gerekçesiyle davanın sürdürülemeyeceğini söyler ve davayı reddeder.

PETA, mahkeme kararına itiraz etse de daha sonra taraflar anlaşmaya varır. Fotoğrafın toplam gelirinin dörtte biri Endonezya makak maymunlarına bağışlanacaktır.

Ancak bu anlaşma mahkeme kararını etkilemez ve fotoğrafın telif hakları maymuna verilmez.

Alanında bir ilk sayılabilecek bu dava, kendisinden sonra gelebilecek benzerleri için de örnek oluşturur nitelikte. Sonuç her ne olursa olsun bu ilginç dava sayesinde hayvanların yasal haklarının korunması açısından önemli bir adım atılmış olduğunu söyleyebiliriz.