İki ünlü şirket, son zamanlarda Alman mahkemelerinde patent ve telif bedeli ödemeleri ile sıkça gündeme gelmişti. Tartışma yaratan gündemi Daimler’ın kararı noktaladı. Alman devi, Nokia’nın patentlerini kullandığını kabul ederek ilgili bedeli ödeyeceğini duyurdu.
Merkezi Almanya’nın Stuttgart kentinde bulunan Daimler AG, Alman otomobil endüstrisinin ileri gelen şirketlerden biri. Hepimizin bildiği bir marka olan Nokia ise Finlandiya merkezli bir telekomünikasyon şirketi. Son dönemde bu iki şirketin arasında yaşanan dava süreçleri oldukça karışıktı. Birbirine dava açan iki şirket, Alman mahkemelerinin gündeminde olmuş; her iki taraf da kullanılan teknolojiler üzerinden kendi firmasına lisans bedeli verilmesi gerektiğini iddia etmişti. Daimler’ın Nokia patentlerini kullandığını kabul ederek patent ücretlerini ödemeye karar vermesi ile bir süredir devam eden tartışma noktalandı.
Her geçen gün gelişen teknoloji ile otomobiller çok daha yeni ve ‘’akıllı’’ özellikler barındırmaya başladı. Otomobillerde bulunan navigasyon, iletişim ağları gibi unsurlar ile insansız araçlarda kullanılan sistemler; teknoloji firmalarının üretimleri olup bir telif bedeli doğurabiliyor. Nokia ile Daimler arasında devam eden dava süreci de bu durum ile yakından ilgiliydi. Daimler, araçlarında kullandığı teknoloji sistemleri için şimdiye kadar Nokia’ya hiçbir patent bedeli ödememiş ve Nokia ile davalık olmuştu.
İki şirketin açıkladığı anlaşmaya dayalı bu yeni karar ise otomobil ve teknoloji üreticileri arasındaki patent lisans tartışmalarına emsal teşkil edecek cinsten. Daimler ve Nokia’nın lisans anlaşmasına dair detaylar bilinmiyor fakat davayı durduracakları kesinleşti. Açıklanan bu yeni karara istinaden Daimler adına konuşan bir sözcü ekonomik açıdan anlaşma yapmış olmayı memnuniyetle karşıladıklarını ifade etti ve firma olarak anlaşmazlıklardan kaçındıklarını ekledi.
Nokia’nın Zaferi
Verilen karar, Nokia açısından önemli bir zafer gibi görünüyor. Zira bu; sadece iki firma arasında geçen bir anlaşmazlığın çözülmesi değil, senkronize çalışan otomobil ve teknoloji sektörünün patent lisans alanındaki ilişkisi için örnek teşkil edecek bir karar. Emsal niteliğinde olan bir kararın öznesi olmak da Nokia açısından bir başka başarı diyebiliriz. Danske Bank analisti Mads Rosendal’ın da konu ile ilgili açıklamasında anlaşmanın Nokia için iyi haber olduğunu belirtmesi, bu durumu destekliyor.Rosendal’ın ifadeleri şöyle: “Anlaşmazlığın sona ermesi, ileriye dönük makul miktarda yasal maliyet tasarrufu sağlayacaktır. Bize göre Nokia için biraz olumlu kredi.”
Ek olarak çeşitli kaynaklara göre Nokia, benzer teknolojiler için patent lisans anlaşmaları bağlamında araç başına 2 doların biraz üstünde bir ücret talep ediyor. Alman otomobil parça üreticisi Continental ise Nokia’ya ödediği patent ücretlerinin yüksek olduğundan şikâyet ediyor. Firma, bu konudaki şikâyetini ve ABD’deki yasal mücadelesini bırakmadığını ifade eden açıklamalara imza atıyor.
Elbette Nokia’nın çeşitli firmalarca patent lisans bedeli konusunda eleştirilmesi, Daimler ile yaptığı anlaşma açısından önemli bir zafer kazandığı gerçeğini değiştirmiyor. Bu anlaşmayla teknoloji sektörü için Nokia bir öncü olurken otomobil sektöründe de Daimler, anlaşmazlıkları çözmeye odaklı yaklaşımı bakımından bir öncülük sıfatı kazanıyor.
Bize göre çağın önemli teknolojilerini üreten sektörlerin uyumlu çalışması; fikri mülkiyet haklarını öncelemesi, geliştirilen üretimlerin niteliğini artıracak bir tablo. Toplumsal ve ekonomik büyümede etkisi büyük bir alan olarak fikri sınai mülkiyet; gerekli önceliğin verilmesi durumunda şirketlerin gelişmesine katkı sağlayan bir aktör. Özellikle pazar payı büyük firmaların fikri mülkiyet haklarına önem vermesi ve anlaşma odaklı olması, büyüme potansiyeli olan girişimler için önemli bir örnek diyebiliriz.
