Tasarım Çalışmaları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Bengisu ve Tasarım Çalışmaları Program Koordinatörü Yrd. Doç. Dr. Gökhan Mura, GOssIP Dergi’ye Tasarım Çalışmaları Programından Bahsetti.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi (GSTF), tasarım eğitimini bu alanın disiplinler arası yapısına uygun şekilde yürütmek amacıyla 5 farklı tasarım disiplinini bir araya getirecek şekilde yapılandırmıştır. Mimarlık, İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı, Moda ve Tekstil Tasarımı, Endüstriyel Tasarım ve Görsel İletişim Tasarımı bölümlerinden oluşan fakültede hem bu disiplinlerin temelleri hem de yenilikçi uygulamaları üzerine eğitim verilmektedir. Ayrıca bu disiplinlerin birbirleriyle kesişen ve birbirlerini tamamlayan alanlarında lisans eğitimi düzeyinde ortak dersler ve atölye çalışmaları da yürütülmektedir.
Sosyal Bilimler Enstitüsü’ne bağlı olarak yürütülen Tasarım Çalışmaları lisansüstü programları da GSTF’nin disiplinler arası bütünleşik tasarım eğitimi felsefesi doğrultusunda oluşturulmuştur. Sırasıyla 2006 ve 2013 yıllarında açılan Tasarım Çalışmaları Yüksek Lisans ve Tasarım Çalışmaları doktora programları ülkemizde bu alanda açılan ilk programlar olarak lisansüstü çalışmalara yeni bir perspektif getirmiştir. Şu anda Tasarım Çalışmaları lisansüstü programlarında çeşitli tasarım disiplinlerinden gelen farklı uzmanlık alanları olan akademisyenlerin yürüttüğü teorik ve pratik derslerden oluşan tezli yüksek lisans ve doktora programları 39 yüksek lisans ve 14 doktora öğrencisiyle sürdürülmektedir.
Tasarım Çalışmaları alanı, temelinde tasarım etkinliğinin ve bu etkinlik sonucu ortaya konan ürünün eleştirel olarak değerlendirilmesi üzerine kuruludur. Başka bir deyişle bu alan hem çeşitli tasarım alanlarında tasarım etkinliği süreçlerinin tasarım dışındaki alanlardan hangi koşullarda nasıl etkilendiğini hem de tasarım ürününün başka alanlara etkisini ve tasarımın diğer alanlar üzerindeki rolünü değerlendiren bir alandır. Tasarım Çalışmaları yaklaşımı, tasarım süreçlerinde farklı tasarım disiplinlerinin paylaştığı ortak etkiler, ortak yöntemler ve çeşitli tasarım disiplinlerine uygulanabilecek kuramlar üzerine kurulmuştur.
Çeşitli tasarım alanlarında tasarım süreci benzer koşullar altında çalışır. Bu süreç çeşitli tasarım alanlarında bir ürün veya bir hizmetin gerekliliğinin duyulması, böyle bir tasarımın potansiyelinin olduğunun farkına varılmasından tasarım fikrinin geliştirilmesi, bu tasarım fikrinin görselleştirilerek geliştirilmesi, uygun malzeme ve teknolojilerle üretilebilecek hale gelmesi, üretilen ürün ya da hizmetin pazarlanması, tasarım hizmeti ve ürününün toplumda dolaşıma girmesi ve nihayetinde tasarım ürününün dolaşımının “dönüşmesi” gibi adımlar içerir. Bu alanların her biri diğer bilim ve teknoloji alanlarında yapılan tartışmalardan, çalışmalardan etkilenir ve aynı şekilde bu alanların hepsine etki eder. Tasarım çalışmaları, tasarım uğraş alanları ile diğer uğraş alanlarının bu etkileşimini hem tarihsel hem kuramsal hem de gündelik pratik ilişkiler çerçevesinde ele alır.
İzmir Ekonomi Üniversitesi Tasarım Çalışmaları Programı da bu yapı doğrultusunda şekillenmiştir. Bu alan sadece tasarım alanında kuram üretmeye ya da sadece tasarımla ilgili belirli bir mesleki uygulama alanında uzmanlaşmak üzere öğrencilerini yetiştirmeye yönelik bir program değildir. Bu yapısıyla Tasarım Çalışmaları alanında çalışmak isteyen birinin herhangi bir tasarım disiplininden gelmesine gerek yoktur. Tasarım Çalışmaları öğrencilerinin çeşitliliği aynı zamanda tasarımı çok farklı platformlarda tartışmaya olanak verdiği için bir zenginlik olarak da algılanır.
Avrupa ve Kuzey Amerika’da “Tasarım Çalışmaları (Design Studies)” veya “Tasarım (Design)” gibi başlıklar altında yürütülen benzer lisansüstü programlarında olduğu gibi İzmir Ekonomi Üniversitesi Tasarım Çalışmaları lisansüstü programları da çeşitli araştırma yöntemlerine dayalı tezlerin ortaya konduğu güçlü akademik programlardır.
