Mayıs 2021’de ünlü enerji içeceği markası Red Bull ile Antalya menşeili gazoz markası arasında bir marka davası gündeme gelmişti. Davaya konu iki markanın ortak noktası ise ‘’öküz’’ sembolüydü. Dava sonuçlandı ve ‘’Zilli Öküz’’ kurtuldu.
İkili arasındaki çatışma, Antalyalı Salman Akşun’un ‘’Zilli Öküz Gazoz’’ markası için Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde marka başvuru yapması ile başladı. Kurum tarafından yapılan incelemeler sonucunda fark edilen markaya ‘’müşteri tarafından karıştırılma ihtimalini’’ gerekçe sunularak marka başvurusuna itiraz edildi. Kurum ise itirazı, böyle bir ihtimal olmadığını belirterek reddetti ve Antalyalı girişimcinin markasını tescil etti. Ünlü içecek markası Red Bull, Kurum kararına rağmen işin peşini bırakmadı ve markanın hükümsüzlüğü için Salman Akşun’a dava açtı. Red Bull avukatlarının dava dilekçesinde ise şu ifadelere yer verildi:
“Red Bull dünya çapında biliniyor. ‘Zilli Öküz Gazoz’, müvekkilin tescilli markası ile karıştırılabilir. İki marka arasında görsel ve konsept benzerliği var. Müvekkilin markasındaki boğa figürü ile davalının markasındaki boğa figürü ayırt edilemeyecek derecede benzer. Ortalama tüketici iki markayı karıştırabilir. Yaratılan çağrışım ile tüketici ‘Zilli Öküz Gazoz’u, Red Bull’un yeni bir ürünü olarak algılayabilir. Davalı, müvekkilin tanınmışlığından yarar sağlayabilir. Müvekkilin itibarı ve markaların ayırt edici karakteri zarar görebilir.”
Antalyalı girişimcinin avukatı ise davaya karşı sunduğu savunmada iki marka arasında bir benzerlik olmadığını belirtti ve şu ifadeleri kullandı:
“Ortalama tüketici, iki marka arasında farklılık olduğunu açıkça görebilir. Davacının markasında, baş kısımları karşılıklı olan iki boğa tüm bedenleri ile görünüyor. Müvekkilin markasında ise sadece baş kısmı gözüken elinde gazoz şişesi olan bir öküz görseli yer alıyor. Müvekkilin markasında ‘gazoz’ vurgusu da net biçimde var. Ayrıca Zilli Öküz de Red Bull’un Türkçe karşılığı değil.”
Red Bull bilirkişi raporunu eksik buldu
Ankara 2. Fikri Sınai Haklar Mahkemesi bünyesinde görülen davada taraflar, iddia ve savunmalarını sundu. Sunulan beyanlar bilirkişi heyeti tarafından değerlendirilerek raporlandı. Üç kişiden oluşan bilirkişi heyetinin mahkemeye sunduğu raporda iki marka arasında görsel ve işitsel bir benzerlik olmadığı ve tüketici tarafından karıştırılma ihtimalinin olmadığı belirtildi. Fakat bu rapor, Red Bull markası avukatları tarafından eksik bulundu. Red Bull tarafından rapora yapılan itirazda ‘’Zilli Öküz Gazoz’’ markasının şekil olarak kırmızı bir boğadan ibaret olduğu, bu durumun Red Bull ile benzerlik taşıdığı ve bu benzerliğin tesadüfi olmadığı ifade edildi. İlaveten Red Bull avukatları, küçük bir kelime unsurunu dikkate alıp devasa bir şekil unsurunun ele alınmamasını ‘’fahiş bir hata’’ kelimeleri ile tanımladı. Ünlü marka, yeni bir rapor alınmasını talep etti.
Zilli Öküz Gazoz’un avukatı, rapor için ‘’hakkaniyetli’’ dedi
Antalyalı Girişimci Salman Akşun’un avukatı Dr. Barış Günaydın, bilirkişi tarafından hazırlanan raporun dava sürecinde sundukları savunmaları destekler nitelikte olduğunu belirtti. Avukat Dr. Barış Günaydın, davalı markanın Red Bull markasının bilinirliğinden yararlanmak gibi bir amaçta olmadığını, raporun çelişkisiz ve hakkaniyetli olduğunu söyledi ve davanın reddine karar verilmesini talep etti.
Mahkeme tarafından verilen karar ise Avukat Barış Günaydın’ın talebini destekler nitelikte oldu. 24 Haziran’da gerçekleşen ve taraf avukatlarının katıldığı duruşmada, davanın reddine karar verildi. Bir içecek devini ve bir girişimciyi karşı karşıya getiren Zilli Öküz, şimdilik özgür ve kullanılabilir durumda. Fakat Red Bull markasının hâlâ karara itiraz etme hakkına sahip olduğunu eklemekte fayda var. Bakalım dünyaca ünlü marka, ‘’Zilli Öküz’’ kullanımını kabullenecek mi yoksa meşhur kırmızı boğası için savaşmaya devam mı edecek?
Benzerlik, itirazları da beraberinde getiriyor
Hayvan isimleri ya da tasvirleri elbette herkes tarafından kullanılan ve tamamen ferdî mülkiyet kapsamına alınamayacak birer unsur olarak değerlendirilebilir. Fakat bir görselin ya da ismin, marka başvurusuna konu olması için belirli bir teşebbüsü temsil eden ve ayırt edici bir kimliğe sahip olması beklenir. Bir şekil ve isim unsuru, daha önceden tescil edilmiş bir marka ile çok benzer ise bu durumda tüketici tarafından karıştırılma ihtimali ortaya çıkabilmekte ve itirazlar gündeme gelmektedir. Söz konusu itirazlar, iki farklı marka arasındaki benzerliği ya da farklılığı ortaya koyan ince detaylara sahiptir.
Bir markaya itiraz etmek ya da gelen itiraza karşı harekete geçmek için bir uzmandan destek almak, ince detayları kaçırmamayı ve başarılı sonuçlar elde etmeyi sağlayabilir.
