Bundan 86 yıl önce, Yorkshire’da sisli bir gecede Percy Shaw, İngiltere’nin Halifax kasabasında işten çıkmış, arabası ile evine doğru yol alıyordu. Sis yüzünden görüş mesafesi oldukça daralmıştı. Bunun gibi sisli gecelerde genellikle otomobil farlarının yansımasıyla parıldayan tramvay yollarını takip ederdi ancak o gece raylar tamir edilmek üzere sökülmüştü. Yolun nerede başlayıp nerede bittiğini anlamakta güçlük çeken Shaw, farkında değildi ancak aracı yoldan çıkmış uçuruma doğru ilerliyordu…
Aniden bir kedinin parlayan gözleri ile karşı karşıya geldi ve arabayı son anda durdurmayı başardı. O an, Percy Shaw için hayatını değiştirecek bir farkındalık anıydı. Shaw, hayatını kurtaran kedi sayesinde, yollara yerleştirilecek reflektörlerin, hava durumu ne olursa olsun geceleri sürücülere rehberlik edebileceğinin farkına vardı.
Percy Shaw, kedigözünün icadı ile ilgili bu hikâyenin doğru olup olmadığı hakkında yorum yapmayı reddetse de buluşunun gece yolculuklarını çok daha güvenli hale getirdiği sugötürmez bir gerçek.
Kedigözünün mucidi 15 Nisan 1890 yılında İngiltere’nin Halifax kasabasında James Shaw’ın ikinci eşinden, ailenin dördüncü çocuğu olarak dünyaya geldi. Bir fabrika işçisi olan babasının ilk eşinden yedi çocuğu daha vardı.
Son derece geniş bir aileye sahip olan Percy Shaw, ek iş olarak tamirat işleriyle ilgilenen babası sayesinde küçük yaşlarda basit onarım yetenekleri edindi. Daha erken yaşlarda son derece yaratıcı fikirlere sahip olan Shaw, ailesinin maddi sıkıntıları yüzünden daha 13 yaşında okulu bırakıp çalışmaya başladı. Birinci Dünya Savaşı sırasında babası ile beraber cephane üretiminde kullanılan malzemeleri tamir ederek geçimlerini sağladılar. Zaman içerisinde maddi durumları gittikçe iyileşti ve Shaw, 1929 yılında babasının ölümünden sonra, hayatının geri kalan kısmını adayacağı yol inşaatı üzerine kendi küçük işletmesini kurdu.
Percy Shaw tarafından icat edilen, yol kenarlarında araba farlarının yansımasıyla parlayan kedigözleri, gece yolculuklarına tamamen farklı bir boyut kazandırdı.
Percy Shaw, 1933 Aralık ayındaki o sisli gecede kedigözü fikri aklına geldiğinde, buluşunu geliştirmek adına uzun süren bir deneme yanılma sürecine başladı. Defalarca farklı şekillerdeki, farklı cam türleri üzerinde çalışmalar yaptı. Bir yıl kadar süren bu süreç sonunda asfalt yollara gömülen kauçuk bir kılıf ve demir kasa içerisine yerleştirilmiş cam boncuktan reflektörler ile buluşunu mükemmelleştirdi. 3 Nisan 1934’te beraber çalıştığı bir patent vekilinin tavsiyesiyle, buluşu için üç ayrı patent başvurusunda bulundu ve hepsi için de patent tescili aldı. Hemen ardından “Catseye” marka tescilini de alan Shaw, kedigözünü ülkesinde pazarlamaya başladı.
İkinci Dünya Savaşı sırasında meydana gelen uzun süreli elektrik kesintileri ve o dönemde kullanılması zorunlu kılınan karartılmış araba farları, Shaw’un icadının önemini ortaya çıkardı ve kedigözü kullanımının Birleşik Krallık’ta yaygınlaşmasını sağladı. Savaştan sonra, kedigözü için Ulaştırma Bakanlığı Komitesinden destek alan Shaw, buluşunu tüm dünyaya ulaştırmayı başardı.
Percy Shaw, ülkesine yapmış olduğu katkılardan dolayı 1965 yılında Britanya İmparatorluk Nişanı’na (OBE) layık görüldü.
Percy Shaw, ülkesine yapmış olduğu katkılardan dolayı 1965 yılında Britanya İmparatorluk Nişanı’na (OBE) layık görüldü.
Buluşun uygulanmaya başlandığı tarihten itibaren gece yolculuğu anlayışını tamamen değiştirmiş olan kedigözleri, bugün hâlâ dünyanın neredeyse her yerinde gece yolculuklarında yolları aydınlatmaya ve yolculara güvenli rehberlik hizmeti vermeye devam ediyor.
2006 yılında kedigözü, BBC ve Londra Tasarım Müzesi tarafından düzenlenen “Büyük Britanya Tasarım Arayışı” yarışmasında yirminci yüzyılın en başarılı on tasarımı arasında gösterildi.
