Özgün fikirler sonucunda ortaya çıkan ürünler ve buluşlar, çeşitli tescil türleriyle korunabilir. Tescil belgesine sahip olmak ilk uygulayıcısı olduğunuz ürün, buluş ve markalar üzerinde haksız rekabeti önlemek için son derece kritiktir. Bu noktada dikkat edilmesi gereken ise tescillemek istenen unsurun marka, tasarım, patent, coğrafi işaret gibi tescil türlerinden hangisine daha uygun olduğunu seçmektir. Gelin ‘’Patent tescili hangi ürün ve unsurlar için alınır, patent almanın faydaları nelerdir?’’ gibi başlıkları birlikte inceleyelim.
Patent Tescili Nedir?
‘’Patent almanın faydaları nelerdir?’’ sorusunu cevaplandırmadan önce ‘’patent nedir?’’ sorusuna odaklanmalıyız. Patent; buluş olarak nitelendirilebilecek, sanayiye uyarlanabilir, teknik sorunlara teknik bir çözüm getiren, özgün, yeni ve ayırt edici unsurlar için alınan tescil belgesidir. Patent tescili alındığında bir buluş, ilk uygulayıcısı adına belirli bir süre için kaydedilir ve hak sahipliği kazandırır. Böylece piyasadaki haksız rekabetin önüne geçilir ve buluş sahibi kazanç elde eder. Makineler, araçlar, kimyasal bileşenler veya ilaçlar gibi birçok unsur, patent tescili ile koruma altına alınır. Böylece benzer sektörde üretim yapan rakiplere karşı hak iddia edilebilir ve buluşların taklit edilmesinin önü kapanır. Her ne kadar buluşlar, patent tescili olmadan kullanılabilir olsa da bir tescil belgesi, bu kullanım hakkını sadece buluş sahibine tanır. Fakat bir buluş patent almadan kullanılırsa özgünlüğünü yitirir ve üçüncü kişiler de kullanabilir. Bu nedenle yenilik özelliğine sahip, ayırt edici buluşlar patent almadan önce gizli tutulmalı, güvenilir bir vekil aracılığıyla patent başvurusu yapılmalıdır.
Patent Almanın Faydaları Nelerdir?
Patent almak, sizi benzerlerinize hatta taklitlerinize karşı korur. Tamamen sizin özgün üretiminiz olan buluşların üretimi ve satışı konusunda size hak sahipliği sağlar. Üçüncü kişilerin, buluşunuzu içeren bir patent başvurusu yapmasının önüne geçilir. Patent almanın tek avantajı hak sahibi olmak değildir. Bununla beraber marka değeriniz artar, ürettiğiniz teknoloji ve inovasyon korunur, iş birliği ve ortaklık imkanlarınız çeşitlenir. Hatta patentli ürünleriniz sayesinde pazarlık gücünüzün artacağını, değerli varlıklara sahip olacağınızı, lisanslama yoluyla gelirinizi artırabileceğinizi ifade etmek de mümkündür.
Hangi Konularda Patent Alınır?
Patent almak için öncelikle patent başvurusu yapacağınız unsurun patent koruma şartlarına uygun olması gerekir. Bu konuda halk arasında birçok unsurun patentlenebileceği gibi bir yanılgı mevcuttur. Halbuki patent, teknik bir yenilik içeren buluşlar için kullanılabilen tescil türüyken farklı unsurlar için koruma sağlamamaktadır. Örneğin marka logonuz, sloganlarınız, tasarımlarınız için patent koruması mümkün değildir. Çünkü bahsi geçen bu unsurlar için ayrı tescil türleri bulunur. Görünüm yönünden korumak istediğiniz unsurlar için tasarım tescili, marka logosu ya da isimleri için marka tescili gerekir.
Fikir Patenti Nasıl Alınır?
En başından söylemek gerekir ki kanunumuzda ‘’fikir patenti almak’’ gibi bir ifade yer almamaktadır. Fikirler, patentle ya da herhangi bir tescil türüyle korunamaz. Fikirleri değil, ancak fikirlerin ortaya çıkardığı somut ürünleri korumak mümkündür. Bu noktada ise ortaya çıkan ürünün, hangi tescil türüyle korunabileceği bir uzman tarafından belirlenir. Ayrıca ‘’fikri mülkiyet hakları’’ ve ‘’sınai mülkiyet hakları’’ da kendi içinde ayrılmaktadır. Fikri haklar, eser üzerindeki haklar yani telif hakları olarak tanımlanabilir. Sınai haklar ise sanayiye uyarlanabilir olan, bir pazarlama faaliyetini, yenilikçi buluşları, ürünlerin görünümünü koruyan haklardır. Fikri haklarda yani telif haklarında tescil zorunluluğu yoktur. Telif hakkı, eserin kamuya sunulmasıyla birlikte doğal olarak başlar ve eser sahibine 70 sene boyunca hak sahipliği sunar. Sınai haklarda ise tescil zorunluluğu olup ‘’ilk gelen ilk alır’’ ilkesi işlemektedir. Sınai mülkiyet haklarının alt başlığı olan marka, patent, tasarım gibi tescil türlerinin koruma süreleri ise birbirinden farklıdır.
Patent Her Ülkede Geçerli mi?
Patent almanın birçok avantajını sıraladık. Fakat patent almak, bu avantajların her ülkede geçerli olacağı anlamına gelmez. Patent koruması ülkeseldir, yani sadece alındığı ülke sınırları içerisinde koruma sağlar. Ülkesel korumaya sahip bir patent söz konusuyken diğer ülkelerdeki üretim ve satış süreçlerine müdahale etmek zorlu bir süreç doğuracaktır. Türkiye’de alınan bir patent, Türkiye’de geçerlidir ve yurt dışında koruma için farklı başvuru yöntemlerinin izlenmesi gerekir. Günümüzde tek başvuruyla birden fazla ülkede koruma sağlayan çeşitli yöntemler vardır. Aynı zamanda Türkiye’de yapılmış bir patent başvurusuna sahip olanlar 12 aylık süre içerisinde Türkiye başvurusunu kaynak göstererek başka ülkelerde de patent başvurusu dosyalayabilmektedir. Uluslararası patent almak için bu yöntemlerin araştırılması, uzman bir patent vekili ile çalışılması gerekir.
Bir yanıt yazın