Sınai mülkiyet alanında yapılan tescil başvuruları, ülkesel koruma sağlamaktadır. Uluslararası alanda tescile sahip olmak isteyen başvuru sahipleri ise koruma talep ettiği ülkeler için ayrı başvuru yapmakta ya da tek başvuru ile birden fazla ülkede koruma sağlayan anlaşmalar kapsamında hareket etmektedir. Üniter patent (unitary patent) de başvuru sahiplerinin işlem adımını azaltan ve tek başvuru ile sözleşmeye dahil olan ülkelerde koruma sağlayan bir sistemdir.
Temelleri 20.01.2013 yılında yürürlüğe giren 1257/2012 ve 1260/2012 sayılı Avrupa Birliği Tüzüklerine dayanan Üniter patent, Avrupa Patent Ofisi (EPO) tarafından tescil kararı verilmiş bir patente, tek bir başvuru ile sözleşme dahilinde olan ülkelerde üniter özelliğe sahip Avrupa Patenti koruması veren bir sistemdir. Bu sistemi patent alanında verilen bir ‘’Schengen Vizesi’’ne benzetmek mümkündür. Tıpkı tek bir vizeyle anlaşması olan ülkelere giriş hakkı alınabildiği gibi tek bir başvuru ile anlaşma kapsamındaki ülkelerde patent korumasına sahip olunabilmektedir.
Klasik Avrupa patent sistemine göre patent süreci tek bir başvuru ile Avrupa Patent Ofisi nezdinde yürütülmektedir. Belge kararı sonrasında ise sözleşmeye üye ülkelerde validasyon yapılması koşuluyla bu ülkelerde koruma sağlanmaktadır. Mevcut sistemin eksikliklerinin giderilmesi amacıyla kurgulanan üniter patent sisteminin en temel amacı, mevcut Avrupa patenti sistemine daha basit ve daha uygun maliyetli bir alternatif sunmaktır. Üniter patent sistemi ile tescil sonrası işlemler için merkezileştirilmiş bir prosedür sağlanmaktadır. Avrupa Patent Ofisi aracılığıyla üniter patent sistemine dahil ülkelerde tek validasyon, tek yıllık ücret ödemesi gerçekleştirme imkânı doğmaktadır. Böylelikle patent tescil işlemlerindeki adım sayısı azaltılarak süreç kolaylaştırılmakta ve maliyetin düşürülmesine fırsat oluşturulmaktadır.
Üniter Patent Sistemi Nasıl İşliyor?
Araştırma ve inceleme aşamalarından sonra tescil kararı almış olan bir Avrupa patenti için tescil kararının yayın tarihinden itibaren 1 ay içerisinde üniter patent talebinde bulunması gerekiyor. Herhangi bir ücreti olmayan bu talebin tamamlanmasının ardından Avrupa patenti üniter sisteme geçiyor. EPO tarafından gerçekleştirilen şekli inceleme sonrasında uygun görülen başvurular için ise başka herhangi bir işleme gerek kalmıyor ve koruma sağlanıyor.
Üniter patent sistemin yürürlüğe girmesinden itibaren klasik Avrupa patentlerinin tercihen bu sisteme dahil olabilmeleri için oluşturulan “sunrise period” isimli bir geçiş süreci de bulunuyor. Bu süreç üniter patent sisteminin yürürlüğe girmesinden itibaren 7 yıl olarak belirlenmiş ancak bu süre daha sonra ihtiyaç olması halinde bir 7 yıl daha uzatılabilecek. Geçiş süreci boyunca klasik Avrupa patentleri dahil tüm başvurular, Birleşik Patent Mahkemeleri ve ulusal mahkemelerin yetki alanına giriyor. Ancak bu aşamada klasik sisteme dahil olan Avrupa Patenti başvuru sahiplerine opt-out yani sistemden çıkma seçeneği de sunuluyor. Başvuru sahipleri bu yolla başvurularını yalnızca ulusal mahkemeler ve ulusal ofisler bazında yürütebiliyor. Sistemden opt-out yapmış olan bir başvuru için tekrar opt-in yani sisteme dahil olma seçeneği sunuluyor fakat ikinci bir kez opt-out yapma seçeneği bulunmuyor.
Üniter Patent Sistemine Hangi Ülkeler Dahil?
Üniter patent sistemine dahil olan ülkeler: Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Kıbrıs, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Macaristan, İrlanda, İtalya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, İsveç
Üniter Patent Ne İşe Yarar?
Bu sistem, başvuru sahiplerine kolaylık ve düşük maliyet avantajı sunuyor. Tek başvuru ile sözleşmeye dahil olan ülkelerde patent koruması sağlayan bu sistem sayesinde başvuru aşamaları azalıyor ve her ülke için ayrı başvuru dosyalama gerekliliği ortadan kalkıyor. Böylece başvuru sahiplerinin her ülke için farklı bir prosedürle uğraşmasına da gerek kalmıyor. Tabii aynı zamanda potansiyel maliyet de azalıyor ve düşük bir maliyetle kapsamlı koruma sağlama fırsatı yakalanıyor.
Bir yanıt yazın