Bize Tridi’den ve kuruluş felsefesinden bahsedebilir misiniz?
Tridi, üretim teknolojileri dikeyinde ürün ve iş modelleri geliştirme motivasyonuyla kurulmuş bir teknoloji şirketidir. Üretimi ve üretmeyi her alanda kolaylaştırıp dijitalleştirme amacındadır. Faaliyetimizin ilk yılları, son kullanıcı için üretim hizmetleri ile başladı. Sonrasında ise şirket giderek endüstriyel tarafa kaydı. Yenilikçi üretim teknolojilerinden 3D baskı dikeyinde başlayan serüvenimiz boyunca farklı deneyimler kazandık. 3D yazıcı üretip sattık, malzeme satışı yaptık, insan modellemesi ve heykelleri yaptık… 2018 yılına geldiğimizde ise tüm süreçleri geride bırakıp sadece üretim hizmeti vermeye başladık ve bu hizmeti dijitalleştirmek için yazılım altyapısı geliştirmeye başladık. Yazılım odaklı ürün geliştirmeye başlamak, bizim için bir dönüm noktası oldu. Üretim hizmeti modelimizi, üretim tedarik platformu iş modeli ile değiştirdik ve yeni sürecimize başladık.
Bildiğimiz kadarıyla Tridi, 3 üniversite arkadaşının girişim fikriyle doğdu. O dönemde en çok neyi başarmak istiyordunuz?
Üretmeyi ve ürün geliştirmeyi seven bir ekiptik. Üniversite eğitimimiz boyunca çeşitli projelerde yer aldık. Serüvenimizin başında önceliğimiz, istediğimiz gibi üretim yapıp ürün geliştirebileceğimiz bir atölye ve işe sahip olmamızdı. Kuruluşunun ilk yıllarında Tridi, bizim için bir öğrenme alanıydı. Tecrübelendikçe başarı ve sonuç odaklı bir yapımız oldu. Şimdi başarmak istediğimiz şey, üretim tedariki alanından başlayarak üretim süreçlerinin dijitalleşmesinde etki yaratacak ürün ve sistemler geliştirmek.
Tridi’nin kuruluş ve gelişim sürecinde fikri sınai mülkiyet hakları ile ilgili nasıl bir süreciniz oldu? Bu konuda karşılaştığınız zorluklar var mı? Girişimcilik ekosisteminde fikri mülkiyet korumasının durumunu ya da bu konudaki farkındalığı nasıl değerlendirirsiniz?
Hızlı ve dinamik bir yapımız var. İlk günden itibaren farklı markalar yaratıp farklı iş modelleri denedik. Bu hızlı deneme süreçleri içerisinde fikri mülkiyet haklarının koruması maalesef atladığımız şeylerden biri oldu. Aslında girişimcilik ekosisteminde amaç; fikrinizin ve iş modelinizin kopyalanmasının zor olmasını sağlamak, herkesin yapamayacağı bir işi yapmak ya da size yetişemeyecekleri kadar hızlı pazara girmektir. Bu bakış açısı ilk aşamada mülkiyet haklarının önüne geçiyor. Tabii ki iyi bir marka yaratmak ve pazarda yer edinmek istiyorsanız tarif ettiğimiz hızlı girişin hemen peşinden bu tarz konuları ciddiye almak geliyor.
Genç, dinamik ama alanında profesyonel bir ekibiniz var. Böyle zor bir endüstri içerisinde çözümler yaratmak sizi zorladı mı?
Tridi’nin kurulduğu ilk gününden beri üretim endüstrisinde etki yaratacak bir iş modeli arayışımız vardı. Bu arayış sırasında deneyimlerimiz; alanın çok konvansiyonel olduğunu, değişimin de zamanla aşama aşama geleceğini öğretti. Zorlu ve bir o kadar da keyifli bir süreçti bizler için. Şu an globalleşme potansiyeli olan bir iş modelimiz var. Geliştirdiğimiz yapay zekâ sistemleri ve data altyapısı ile tridi.co daha birçok yeniliği beraberinde getirecek.
Ekibimiz için genç ve profesyonel tanımlarını bir arada duymak çok hoşumuza gidiyor. Yeni kuşağın bakış açısı ve dinamizmi çok farklı. Ekibe katılan insanlara şirket kültürümüzü ve inovasyon heyecanımızı aktardığımızda harika bir kombinasyon oluyor. Böyle bir ekip ile her endüstride, her zorluk aşılabilir.
Çeşitli markalarınız var. Bu markalar nelere yönelik, ürünleriniz neler?
Aslında tek bir markamız var, Tridi. Fakat biz proje ve ürünlerimizi markalaştırmayı seviyoruz. Daha akılda kalıcı ve değerini yansıtan işlere dönüşüyor. Örneğin; yeni nesil üretim tedarik platformumuzu her yerde “tridi.co” olarak konumlandırıyoruz. ‘’Zero’’nun Kola’nın önüne geçmesi gibi şimdiden insanlar tridi.co demeye başladı. 2 senedir İTÜ MAGNET FAB içerisinde bir ortak üretim alanımız var. Buraya ise Tridi Co-making diyoruz. Üreten insanlar için fitness işletmesi modeliyle çalışan bir ortak üretim alanı ve komüniteden oluşuyor. Yine bu isim de üretim odaklı yarattığımız markalardan biri diyebiliriz. Son olarak pandemi döneminde hayata geçirdiğimiz sosyal sorumluluk projesi “DestekBizden” var. Ortaya çıkışının ilk gününden itibaren özellikle Tridi’den bağımsız konumlandırdık ve çok büyük bir sosyal etki oluşmasını sağlamış olduk.
Çeşitli ortaklıklara ve projelere imza attınız. En çok ‘’DestekBizden’’ ses getirdi. Yeni projelerinizin nelere çözüm olmasını hedefliyorsunuz?
İTÜ Teknokent ile paydaşlığımız, girişim ve kurum projeleri içerisinde örnek niteliğinde. Zaten bu ilişki sayesinde pandemi dönemindeki projemiz olan DestekBizden oluştu. İTÜ Teknokent desteği ile bizim ürün tasarlama ve üretme konusundaki çevikliğimiz birleşti. Pandemi döneminin başından itibaren 3 ay içinde 81 ilde, 550 sağlık kurumuna 40.000’den fazla ürün gönderdik. Bu projenin başarısının sırrı ise bizim dışımızda birçok girişim ve firmanın da projeyi sahiplenip katkı sağlamasıydı. Yeni dönemde yine farklı ortaklıklar planlıyoruz. Şu an üretim akışımızda oluşan karbon ayak izini azaltmak için her üretimde, ağaca dönüşecek bir tohumu toprakla buluşturmayı planladığımız bir projemiz var. Tabii ki çevre ile alakalı çalışan bir girişimden destek alacağız bu proje için.
Geliştirmiş olduğunuz iş modelinizle endüstride ne değerler yaratmak istediniz?
Talebe özel üretim olarak adlandırılan üretimlerin tedarik süreçleri, henüz dijitalleşmemiş bir alan. Hem müşteri hem de üretici tarafında birçok sorun ve verimsizlik var. Süreçlerin tamamı, manuel işliyor. Fiyatlandırma, hızlı teklif alma, üretime hızlı geçme, ürün kalite garantisi müşteri için hep problem oluşturuyor. Tedarikçi için ise sürekli teklif hazırlamak ve dönüş oranlarının az olması, yeni pazar ve sektörlere girmenin zorluğu karşımıza çıkıyor. Yeni nesil üretim ve tedarik platformumuz olan tridi.co ile amacımız, bu etkileşim sırasındaki süreçleri yapay zekâ ve yazılımlar ile çözerek daha şeffaf, hızlı ve verimli bir hale getirmek.
Şu an için talebe özel üretim tedarikinin dijitalleşmesine odaklanmış durumdayız. Fakat uzun vadede gündemimizde olan; üretimin dijitalleşmesi ve yapay zekâ tabanlı üretim çözümleri üretmek.
Bize üretim tedarik platformunun ne olduğundan biraz bahsedebilir misiniz?
Üretim tedarik platformu; ürünlerin dijital ortamda yüklenen modellerinin, farklı üretim teknolojilere göre sınıflandırılarak uygun partnerlerle eşleştirildiği ve en kısa süre içerisinde üretilen ürünlerin tedarik edilmesine aracı olan bir platformdur. Sistem oldukça basit bir mantığa sahip: CNC işleme, sac metal şekillendirme (kesim, büküm, kaynak vb.), 3D baskı, plastik enjeksiyon kalıplama vb. teknolojileri kullanarak yapılacak olan üretim ihtiyaçları için sisteme müşteriler tarafından çizim dosyaları yükleniyor. Ardından bu dosyalara ait teknik spesifikasyonlar (malzeme, tolerans, yüzey özellikleri vb.) işaretlenerek anında fiyat teklifleri görüntülenebiliyor. Sipariş onayına istinaden, tridi.co partner network ekibi, ilgili siparişi yapay zekâ desteğiyle sadece uygun teknik özelliklere sahip üretim partnerlerini seçerek proje olarak açıyor. Üretim süreci en geç 24 saat içerisinde başlıyor ve tüm süreç online olarak müşteri tarafından izlenebiliyor. Tridi.co, parçaların teknik olarak uygunluğundan, kalitesinden, müşteriye ulaştırılmasından sorumlu olarak müşteriler için ciddi bir rahatlık sağlıyor. Bu sayede üretim ve tasarım mühendisleri, tedarik süreci problemlerini tamamen devretmiş, zaman kayıplarının önüne geçmiş oluyorlar. Müşteri ile üretici buluşmuyor, her iki taraf için de tek muhatap olma rolünü, bu platform üstleniyor. Üreticilere de kendi yetkinliklerine en uygun siparişler, doğru bir fiyat ve ideal terminle verildiği için tamamen kaliteye odaklanmaları fırsatı oluşturuluyor.
Dijital dönüşüm günümüzde artık her sektörün ayrılmaz bir parçası haline geldi. Tridi bu dönüşümü nasıl sağlıyor?
Her sektörde olduğu gibi üretim alanında da süreçlerin dijital dönüşümü günümüzün en önemli konularından bir tanesi. Geçtiğimiz yıllarda ‘’Endüstri 4.0’’ ve benzeri kavramların kapsadığı dijital teknolojiler; üretim hatlarında planlama, uçtan uca takip ve tahminleme özellikleriyle hızlıca yer edindi. Tridi, üretim ekosisteminde mekanik parçaların dış üretim tedariki alanına odaklanıyor. Tasarım, üretim ve montaj yapan müşteriler ile, bunların alt yüklenicileri görevini üstlenen özel parça tedarikçilerinin arasındaki analiz, sipariş, sipariş takip ve destek süreçlerini dijitalleştiriyoruz. Bunu da makine öğrenmesi tabanlı web platformumuz tridi.co ile sağlıyoruz.
Platformumuz gücünü başta üretim tedarikçilerinden, sonrasında da yapay zekâ teknolojilerinden alıyor. Sistemimize kayıtlı olan tedarikçiler, yetkinlik ve kapasitelerini sisteme kaydedebiliyorlar. Bu sayede bölgemizin üretim gücünü ve kabiliyetini dijital bir sistem üzerine topluyoruz. Müşterilerimiz ise ihtiyaç duydukları talebe özel parça imalatları için 3D baskı, CNC işleme, sac metal şekillendirme, enjeksiyon kalıplama ve benzeri yöntemlerle yüzlerce malzeme seçeneği arasından seçimler yaparak platform üzerinden fiyat tekliflerine anlık olarak ulaşabiliyorlar. Ayrıca, seçili proses ve malzemeye göre akıllı üretim geri bildirimleri veren bir sistemimiz mevcut. Sipariş sonrası üretim sürecinin her bir adımı, sistem üzerinden takip edilebiliyor. Bu sayede müşteriler kendi üretim takip sistemlerinde olduğu gibi anlık olarak tüm parçalarının üretiminin durumuna dijital ortamda ulaşıp planlamalarına entegre edebiliyorlar.
Bu bağlamda yapay zekâ ve algoritmalarınızın iş modelinizdeki rolü nedir?
Yapay zekâ teknolojisi ve algoritmalarımız sayesinde, gün geçtikçe iyileşen bir analiz alt yapımız var. Üretilecek parçalar için karşılaşılması muhtemel problemleri önden müşteriye gösterebiliyor, vakit kaybetmeden tasarımlarında revize yapmalarına olanak sağlayabiliyoruz. Bunun yanı sıra, parçaların belirlenen adette ve termin süreleri içerisinde üretimi için en sürdürülebilir ve doğru fiyatı oluşturmayı hedeflediğimiz bir sistemimiz var. Sürekli olarak geri beslemelerle eğittiğimiz bu sistem sayesinde, üretim tedarikinde fiyatlama süreçleri haftalardan dakikalara düşebiliyor.
Tedarikçilerimizin süreç içerisinde yaptıkları çalışmalar ve ürettikleri parçalar sayesinde sistemde belirli datalar oluşuyor. Bu datalar kullanılarak üretilecek parçalar ile tedarikçilerin eşleştirilmesi sağlanıyor. Yani yapay zekâ destekli bir tedarikçi eşleştirme sistemimiz var. Doğru ürün, doğru tedarikçide üretildiğinde kalite kaynaklı problemler azalmış ve süreç standardize olmuş oluyor.
Yerli ekosistemde hem müşteri hem de üretici tarafında yarattığınız değerle başarı gösterdiniz. Hedefinizde fazlası var mı?
Tridi olarak 2021 Mart ayında ihracat operasyonlarımızı başlattık. Gururla söylemek isteriz ki, Avrupa pazarından aldığımız siparişleri, yerli ekosistemdeki üretim partnerlerimiz sayesinde üretip müşterilere ulaştırıyoruz. Türkiye pazarındaki üreticilerin tamamına ulaşıp sistemimize dahil etmek ve onların kabiliyetlerini bu platform aracılığıyla global pazarlara açmak istiyoruz. Süreçlerde verimsizlik yaratan manuel işlemlerin tamamını dijital teknolojiler sayesinde ortadan kaldırıp, tedarikçilerimize yenilik ve inovasyon için alan yaratma hedefindeyiz. Son olarak Tridi’yi, global alanda üretim tedariki konusunda sürekli yenilikçi işler üreten büyük bir teknoloji şirketine dönüştürme hedefiyle ilerliyoruz.
