Girişimcilik kültürü her geçen gün yaygınlaşıyor. Özellikle pandemi döneminde eve kapanmanın getirdiği bol vakit, birçok kişinin kariyer hedefini yeniden planlamasına sebep oldu. Bir iş kurmak ve marka yaratmak, ‘’kendi işinde rahat çalışmak’’ gibi bir algı oluştursa da bu, yoğun mesai gerektiren bir süreç. İşte bu süreci en başarılı şekilde kurgulamak ve yaptığınız işi markalaştırmak için dikkat etmeniz gereken 4 kural…
1. İş modeli oluşturun ve iş modeli kanvasınızı güncel tutun
Daha önce yolu girişimcilik ile kesişmiş olanlar bilir ki iş kurma yolundaki ilk adım, ortaya bir problem atıp, bunun çözümüne yönelik süreç tasarımı yapmaktır. Probleme yönelik çözüm seçenekleri çoğaltılır, içerisinden seçilen yol veya yollar ise iş modelini oluşturur. Özellikle ‘’iş modeli kanvası’’ adı verilen tablo, barındırdığı sorularla girişimciyi yönlendirerek yol haritasını belirler. Çözmeyi hedeflediğiniz problemi, hedef kitlenizi ve problemi çözüş şeklinizi en iyi ifade etmek için kanvasınızı güncel tutmak da önemli bir adımdır. Hem iş modelinizi hem de kanvasınızı oluştururken çeşitli araçlar kullanarak bu adımı güçlendirebilirsiniz. Örneğin tasarım odaklı düşünme yöntemi ile bir tasarım sorusu oluşturmak ve iş modelinizi hazırlamak; çeşitli uygulamalar aracılığıyla kanvas çalışmaları yapmak gibi…
2. İşinizi özetleyin ve çevre edinin
Girişimciler için kendini ve işini ifade etmek, her zaman önem taşır. Bir girişimciyseniz müşteri ya da yatırımcı bulmak ve hedef kitlenize ulaşmak için her zaman sınırlı vaktiniz ama sınırsız fikriniz olacaktır. Bu süreçte en kısa ama en etkili özeti bulmak, sizi hedefe giden yolda hızlandıracaktır. Kendinizi tanıtma fırsatı bulduğunuz ortamlarda, kronolojik bir sıralama ile diplomanızı, mezun olduğunuz okulu söylemektense ‘’Giyim sektöründeki doğaya zararlı üretimlere karşı tasarladığım iş modelimle, sektöre doğa dostu çözümler sunuyorum.’’ şeklinde bir tanım cümlesi bulmanız her zaman daha etkili olacaktır. Bu, işinizi tanıttığı gibi vizyonunuzu ve etkili ifade becerinizi de karşı tarafa sunacak bir yöntemdir. Belirlediğiniz bu tanım cümlesi ile birçok etkinliğe katılmak ve çeşitli kişilerle bağlantı kurmak ise cümlenizi anlamlı hale getirecek bir hamle olacaktır. Bu işi, bir müşteri ya da yatırımcı gözünden şöyle özetleyelim: ‘’Bana ne değer ürettiğini özetle ve beni ikna et!’’
3. Görünürlüğünüzü artırın
Bir iş kurdunuz fakat henüz yolun başındasınız. Daha çok müşteriye ve destekçiye ihtiyacınız var. Hedefinize ulaşmanın en kritik ölçütü, kendinizi görünür kılmaktan geçiyor. Sosyal medya, görünürlük deyince akla gelen ilk araçlardan biri. Sosyal medya hesapları, markanızın ve sizin ‘’kartvizitiniz’’ olacak. Bu mecrada iş modelinizi, markanızı ya da sizi görünür kılacak içerikler üretmeye mesai harcayın. Dünyanın öbür ucundan müşterilerinizin size ulaşması için alan oluşturun. Dijital mecrayı etkin kullanın fakat sabırlı olmayı unutmayın. Bu mecra epey emek ve zaman istiyor. Bir gün mutlaka karşılığını alacaksınız.
4. Marka tescilini ihmal etmeyin
En önemli maddelerden birini sona sakladık. Hazır görünürlükten bahsetmişken altını çizmemiz gerekir ki görünür oldukça markanızın taklitlerinin oluşma ihtimali de artacaktır. Girişimciliğe yeni adım atanlar, yolun başındayken marka tescilini bir masraf olarak görüp bu işi beklemeye alabiliyor. Tescil için markanızın biraz yol almasını beklemek ise büyük risk. Tescil için gerekli adımları en başından atmamak, sizi bir gün yaptırdığınız tabeladan, kullandığınız alan adına kadar köklü bir değişiklik yapmak durumunda bırakabilir. Bu da tescil işleminden tasarruf etmeye çalışırken çok daha büyük bir zararla karşı karşıya kalmak anlamına gelir. Zihninizde oluşturduğunuz bir iş modelini, henüz fikir aşamasındaysa korumanız pek mümkün değil; çünkü fikri mülkiyet koruma sistemi fikirleri değil, fikirlerin somut hale dönüşmüş biçimlerini korur. Bu nedenle, fikrinizi hayata geçirdiyseniz ve fikrinize somut bir biçim kazandırdıysanız en kısa süre içerisinde koruma yollarına başvurmanız gerekir. Bir cihaz mı üreteceksiniz? Bu cihaz yeni, yani dünyada ilk mi? Patent tescil başvurunuzu ihmali etmeyin. Bu cihazın özel bir ismi var mı? Bu isim için marka tescil başvurusu yapmayı unutmayın. Bir giyim markası mı kuracaksınız? Tescil için gerekli adımları atın. Tescil, sizi her zaman ileriye dönük zararlardan koruyacak önemli bir aşama olacak.
Tescil süreci, sadece ‘’bir başvuruyu’’ kapsamaz. Seçtiğiniz marka ismi, aynen ya da benzer olarak bir başkası tarafından kullanılıyor olabilir. Bu durumda markayı araştırma yapmadan kullanmanız, ileride yapacağınız tescilin önünü kesecektir. Çünkü Türk Patent ve Marka Kurumu, yapılan başvurular için diğer marka sahiplerine itiraz hakkı verir. Ön araştırma yapmadan yola çıkmak ve bilinirlik kazandıktan sonra tescile başvurmak, kullandığınız markaya itiraz edilme ihtimalini ortaya çıkarır. Az önce bahsi geçen ‘’yaptırılan tabeladan kullanılan alan adına kadar köklü değişiklik’’ tam da bu noktada ortaya çıkacaktır. Özetle, bir marka kuracaksanız detaylı bir ön araştırma yapmalı, en kapsamlı korumayı sağlayacak şekilde sınıf seçimi yaparak tescile başvurmalı ve tescil sürecinin ardından markanızın benzerlerine karşı sürekli bir takip sağlamalısınız. Tüm bu adımları bireysel olarak yürütmeniz mümkün. Fakat biz, en kapsamlı ve doğru koruma için her zaman bir vekilden destek almanızı ve profesyonel bir firma ile çalışmanızı öneririz.