Ayakkabı sektöründe tanınan markalardan Vans, skateboard (kaykay) kültürünün bir simgesi sayılıyor. Marka, sadece kaykay ile ilgilenenlerin değil, bu tarzı seven birçok kişinin hayatında ilk tercihlerden oluyor. Özellikle Old Skool® isimli ayakkabı modeli bir klasik haline gelmiş durumda. Yakın zamanda bu model ile ilgili yaşanan hukuki mücadele ise Vans modellerine başka bir perspektiften bakmamızı sağlıyor. İşte Vans’ın başından geçen hukuk mücadelesi…
Vans, ABD merkezli sanat kolektifi MSCHF ile yaşadığı bir anlaşmazlık dolayısıyla dikkatleri üzerine çekti. MSCHF isimli bu kolektif, gündelik hayattan bazı nesneleri çağdaş toplumla ilişkilendirerek yorumluyor. MSCHF, yakın zamanda Old Skool modeli için bir yorum geliştirdi. Old Skool’un ‘’MSCHF Wavy Baby Shoe’’ adını verdiği ‘’dalgalı’’ formdaki halini, Rap sanatçısı Tyga ile iş birliği yaparak tanıttı.
Aslında sanat kolektifi, hazırladığı bu tasarımda Vans’ın Old Skool modelinin bir parodisini üretti ve dijital ortamda satışa çıkardı. Dolayısıyla Vans, hem bu dalgalı ayakkabı tasarımını hem de ayakkabının kutu tasarımını, kendisine ait bir tasarımın çarpıtılmış hali olarak değerlendirildi. Marka, MSCHF’nin bu tasarımının ticari marka haklarına aykırı olduğunu ifade etti ve satışın durdurulmasını talep etti. Hemen sonrasında ise sanat kolektifi, Vans’ın ihtiyati tedbir talebinde bulunduğu bir dava ile karşılaştı. Vans’ın talebi mahkeme tarafından kabul edildi ve Bölge Mahkemesi, MSCHF’nin ayakkabı satışını durdurmasına karar verdi.
Bölge Mahkemesi, satışın durdurulması kararını verdiğinde sanat platformu, bir çifti 220 dolar olmak üzere toplam 4.306 çift ‘’Wavy Baby Shoe’’ satmıştı.
MSCHF satışın durdurulmasıyla ilgili bu karara itiraz etmek için ABD Yüksek Mahkemesine başvurdu. MSCHF, bu ayakkabıların koleksiyonluk bir sanat eseri olduğunu, Vans’a ait ayakkabılar gibi giyilebilir olmadığını ve karıştırılamayacağını savundu. Fakat kolektifin bu iddiası, daha önce Bölge Mahkemesi tarafından verilen karar ile çelişiyordu.
Bölge Mahkemesinin bulgularına göre MSCHF, bu ayakkabılardan 4.000 adetten fazla üretmişti ama ‘’beden değişikliği’’ ihtimaline karşı 280 çift ayakkabıyı yedeklemişti. Bu ‘’beden değişikliği ihtimali’’ de MSCHF’nin iddiasının aksine ayakkabıların giyilebilir olduğunu gösteriyordu. Ayrıca kararda, ‘’orijinal ürüne gönderme yapan bir parodinin satışa sunulurken orijinal marka ile bir bağlantısı olmadığının vurgulanması’’ gerektiği belirtilmişti. MSCHF’ye ait parodide bu konuda bir bilgi olmamasının ise kafa karışıklığına sebep olabileceğinin altını çizilmişti.
Mahkeme, Bölge Mahkemesinin bulgularını onadı. MSCHF tarafından sunulan tasarımın tüketici üzerinde kafa karışıklığına neden olabileceği, Vans markasının tanınır olduğu, parodi olarak üretilen ayakkabıların kalitesinin daha düşük olduğu ve bu durumun Vans markasına zarar verebileceği gibi bulgular yerinde bulundu. Böylece Bölge Mahkemesi tarafından verilen ihtiyati tedbir kararı da onanmış oldu.
İşte parodi ayakkabıların görünümü:
Bir yanıt yazın