Dijital dünyada her ifade ne hızlı yayılıyor değil mi? Yakın zamanda bize büyük bir gurur yaşatan Filenin Sultanları’ndan Melissa Vargas’a ithaf edilen bir tanım da bu ifadelere örnek: ‘’Vargas Havayolları’’. Bu ne ilk ne de son elbette. Şöyle bir anımsayalım; ‘’püskevit’’, ‘’one minute’’ ve daha nicesi var. Gelin bu ifadelerin sınai mülkiyete olan yansımasını inceleyelim.
Bir unsur, kelime, söz grubu bir anda popüler olmuş; sosyal medyada ve basında kendine yer bulmuşsa geniş kitlelere erişmeye başlamış demektir. Tabii hal böyle olunca birçok ‘’girişimci zihin’’ bu ifadelerin potansiyelini kullanmak, belki ticaret yapmak ya da belki sadece hak sahibi olabilmek için marka başvuruları yapmaya başlar. Böyle başvurularda en çok karşılaştığımız unsurlar ise genellikle başarılarıyla bilinen sporcular, önde gelen siyasi liderler, oyuncular gibi tanınan kişiler olur.
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan da yıllar önce ‘’one minute’’ diyerek son derece ilgi çekmiş ve ‘’one minute’’ ifadesi popüler hale gelmişti. Bu ifade, birçoğumuz için Türkiye’nin uluslararası sahada gösterdiği bir tavra atıf yapıyordu adeta ve halk arasında birçok kişi birbirine ‘’one minute’’ diyordu. Popülerlik böyle artmışken marka başvurusuna konu olmaması mümkün mü? Elbette değil. Türk Patent ve Marka Kurumuna yapılmış birçok ‘’one minute’’ unsurunu içeren başvuru var. Fakat bu başvurular, Kurum tarafından geçersiz kabul edilmiş.
Söylendiği anda yayılan örneklerden ‘’Püskevit’’ kelimesine bir bakalım. Türkiye’nin önde gelen siyasi liderlerden biri olan Devlet Bahçeli’nin bir miting sırasında söylemiş olduğu, belki de kelimenin orijinalini söylese bu kadar efektif olmayacağı bir söz hatasıydı bu. Fakat bu söylem öyle hızlı yayıldı ki Türk Patent ve Marka Kurumuna birçok marka başvurusu dosyalanmaya başladı. Her ne kadar bu başvuruların çoğu ‘’geçersiz’’ sayılsa da popüler unsurların kısa süre içerisinde marka başvurularına yansımasını son derece iyi özetliyor.
Bir örnek de magazin dünyasının efsanelerinden verelim. ‘’Bana unutmayın ki hiçbir şey olmaz.’’ Sözünü anımsadınız mı? Gülben Ergen tarafından dile getirilen, yıllar içerisinde popülerliğini artıran ve sosyal medyada birçok paylaşımda kullanılan cümle. Bu ifade her ne kadar hızla yayılmış ve popülerleşmiş olsa da tescili neyse ki Gülben Ergen’e ait.
Vargas Havayolları Marka Tescil Başvurusu
Spor Dünyasında Yaşanan Marka Savaşları
Spor dünyasında da bu tarz durumlarla sıkça karşılaşıyoruz. Başarılı sporcularımızdan Mete Gazoz, İrfan Can Kahveci, Mesut Özil, Meryem Boz gibi isimler de benzer başvurulara konu oldu. Bu kötü niyetli başvurulara karşı ise deyim yerindeyse marka savaşı verildi. ‘’Filenin Sultanları’’ ifadesi ise geçtiğimiz yıllarda üçüncü kişilerce tescil edildi. Fakat Türkiye Voleybol Federasyonu yaptığı marka iptali talebiyle tescili geçersiz kılmayı başardı.
Aradan yıllar geçse de bu tavır hiç değişmedi. Ünlü isimler, ülkemizi tek yürek yapan maçlarda spikerlerin kullandığı sözler ve daha birçok ifade ‘’marka’’ oldu. Yakın zamanda yaşadığımız gurur verici şampiyonluğumuzun ardından, maç esnasında telaffuz edilen ve birden slogan haline gelen ‘’Vargas Havayolları’’ ifadesi de 4 Eylül 2023 tarihinde bir marka başvurusunda kendini gösterdi. Aradan çok zaman geçmeden yapılan ‘’vargasmotors’’ marka başvurusu da bu ismin Melissa Vargas’dan esinlenilmiş olabileceğini düşündürdü.
Melissa Vargas’ın gurur verici başarısı, elbette bu ismin marka değerini artırdı. Dolayısıyla marka başvurularında da ‘’Vargas’’ unsurunu görmemiz kaçınılmaz hale geldi. Fakat kötü niyetli kullanımın önüne geçmek, hak sahiplerinin ve yetkili kurumların sıkı takibiyle mümkün.
Kullanılan ve popüler olan ifadenin marka değeri, niteliği ya da bir başka özelliği fark etmez. Her türlü bilgi ve içeriğin saniyeler içinde yayıldığı günümüzde, bu tarz söylemler her zaman var olacak.
Elbette popülariteden yararlanmak isteyen üçüncü kişiler veya kötü niyetli başvurular da… Bu noktada dikkate alınması gereken ise her zaman ‘’marka değeri kazanan’’ ifadelerin hak sahipleri tarafından kontrol edilmesi, tescil sürecinin yürütülmesi ve tescil sonrası izleme, takip işlemlerinin gerçekleştirilmesi olacak. Çünkü haksız rekabetin önüne geçmek ve marka değerini artırmak, sınai mülkiyet haklarının tesis edilmesiyle mümkün.
Bir yanıt yazın